"Η Μάνη: Δύο Κοινωνίες, Μία Ιστορία - Διαφορές μεταξύ Μέσα και Έξω/Κάτω Μάνης"

   

  "Παρόλο που η Μάνη αποτελεί μια ενιαία γεωγραφική και πολιτιστική ενότητα, σε αυτό το άρθρο θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε ιστορικά τις διαφορές μεταξύ των κατοίκων της Μέσα Μάνης και των κατοίκων της Έξω και Κάτω Μάνης."

 1. Στην Μέσα Μάνη βασιλεύει η αναρχία. Κάθε γενιά αυτοκυβερνάται με το δίκιο του ισχυρότερου. Η πολεμική αριστοκρατία των Νυκλιάνων υπάρχει , όταν υπάρχουν τουφέκια (δύναμη)και εξαφανίζεται μαζί τους. Η δύναμη των Γενιών ή Οικογενειών εκδηλώνεται με τον πύργο ή τους πύργους και τα πυργόσπιτα. Οι Μ.Μανιάτες δεν υπακούουν ως προς την Αρχή ούτε στους Μπέηδες, όταν αυτοί δεν μπορούν να επιβληθούν δυναμικώς.

Στην Έξω και Κάτω Μάνη συνεχίζεται το φράγκικο φεουδαρχικό σύστημα. Σε αυτές κυβερνούν οι καπεταναίοι και μετά το 1775 οι Μπέηδες σαν ηγεμόνες από τα φράγκικα κάστρα τους τα οποία βρήκαν έτοιμα σε πολλά μέρη , μετά την αποχώρηση των Φράγκων. Στους Μπέηδες υπακούουν φιλικώς ή δυναμικώς οι καπεταναίοι, δηλαδή οι τοπάρχες μικρής ή μεγαλύτερης περιοχής.

Πύργος στην Βάμβακα

2. Στην Μ. Μάνη υπάρχουν οι Νυκλιάνοι κι αχαμνόμεροι.

Η υπεροχή του Νυκλιάνου επί του αχαμνόμερου περιορίζεται στο ότι ο αχαμνόμερος κατοικεί σε σπίτι ισόγειο σκεπασμένο με μάρμαρα κάτω από τον πύργο ή το πυργόσπιτο του Νυκλιάνου.

Στην περίπτωση αυτή ο αχαμνόμερος προσέχει να μην βλάψει με λόγο ή έργο των Νυκλιάνο, γιατί μπορεί  να βουλιάξει το σπίτι και να τον αναγκάσει να φύγει. Κατά τα λοιπά είναι ίσοι.

Αν ο αχαμνόμερος αποκτήσει αγόρια ( τουφέκια περισσότερα από το Νυκλιάνο) , κτίζει και αυτός πύργο ή πυργόσπιτο ψηλότερο και δεν αναγνωρίζει σε τίποτε καλύτερο του το Νυκλιάνο.

Στην Έξω και Κάτω Μάνη υπάρχουν καπετανοίοι και φαμέγιοι, ήτοι υποτακτικοί κληρονομικώς των καπεταναίων. Εκεί στο μοναχογιό  ενός καπετάνιου υπακούουν χωρία ολόκληρα, ενώ ο μοναχογιός ενός Νυκλιάνου είναι απλώς ένα τουφέκι.

Πύργος Χρηστέα

3. Οι  εμφύλιοι πόλεμοι οι οποίοι στην Μάνη γενικά, έφτασαν σε μεγάλη ένταση επί Τουρκοκρατίας, είχαν αφορμή:

Στην Μέσα Μάνη μόνον την εγκατάσταση νέων προσφύγων στο άγονο και πυκνοκατοικημένο αυτό μέρος, ενώ στην Έξω και Κάτω Μάνη είχαν αφορμή τις ραδιουργίες της Τουρκίας μεταξύ των καπεταναίων της Μάνης , με το να υποστηρίζει πότε τον έναν και πότε τον άλλο και να προσπαθεί πάντοτε να τους κρατεί διαιρεμένους και εχθρούς μεταξύ των, με αντικείμενο σκοπό να αδυνατίσει με εμφύλιους πολέμους τη Μάνη για να την υποτάξει εύκολα.

Έτσι στην Έξω και Κάτω Μάνη βρίσκουμε τη μεσαιωνική φεδουαρχική κοινωνία να υπάρχει ως την βασιλεία του Γεωργίου του Ά . Ο Μάουερ λέει ότι η Μάνη ( Έξω και Κάτω) είναι το μοναδικό μέρος της Ευρώπης όπου διατηρούνται μέχι τις ημέρες μας τελείως ακέραια ή μεσαιωνική οργάνωση και τα μεσαιωνικά ήθη.

Πηγή: "Οι Νυκλιάνοι". Δημητρίου Β. Δημητράκου-Μεσίσκλη

Όμορφη Μάνη