Το περίφημο Κάστρο της Ωριάς ή αλλιώς Άνω Πούλα !!

  

 Στον ξερό, άνυδρο, άγριο τόπο της ΝΔ Μάνης ο επισκέπτης συναντά διάφορα πλατώματα.

Ένα από αυτά είναι το ιστορικό πλάτωμα που ονομάζεται Κάστρο της Ωριάς ή Μακρινά ή κατά τους ντόπιους Άνω Πούλα.

Η Άνω Πούλα είναι το στηθαίο μπροστά στον Μεσσηνιακό κόλπο και έχει μάκρος 5.5 χιλιόμετρα και πλάτος 200-300 μέτρα. Το ύψος της από την θάλασσα υπολογίζεται στα 350 μέτρα και από την ξηρά ( το Κατωπάγκι) πλέον από 100 μέτρα. Από όλες δε τις πλευρές είναι βράχος κάθετος και απάτητος.

Από την ξηρά όμως αφήνει μερικές μπατές ( σημ. εσοχές) στα χωριά Οχιά, Κούνος και Κηπούλα.

Στη μέση λοιπόν της Άνω Πούλας στην ανατολική πλευρά υπάρχουν ερείπια φρουρίου και κατοικιών τα οποία οι κάτοικοι τα ονομάζουν Κάστρο της Ωριάς. Το έδαφος σε αυτό το σημείο είναι ολοτρύπητο από πολυάριθμες στέρνες οι περισσότερες από αυτές βαθιές. Πλησίον στο μέρος αυτό είναι ένας λόφος που μοιάζει με πυραμίδα . Αν ο λόφος αυτός είναι τεχνητός , όπως γράφει ο Ληκ , έχει ιστορική αξία και πρέπει να ερευνηθεί . Βεβαίως όσοι έχουν ανέβει εκεί-κυρίως κυνηγοί- διακρίνουν μονάχα  σπερδούκλια και θυμάρια να σκεπάζουν τις πέτρες του.

Η χρονολόγηση του τείχους και των οικισμών της Άνω Πούλας δεν είναι γνωστή.

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η τοποθεσία ταυτίζεται με την αρχαία πόλη Ιππόλα. Σε αυτό συνηγορεί κα η διατήρηση των παρεμφερών τοπωνυμίων (Άνω Πούλα-Κιππούλα). Για την Ιππόλα είναι εξακριβωμένο ότι υπήρχε και τα Ρωμαϊκά χρόνια. Ήταν μία από τις πόλεις που ανήκαν στο Κοινό των Ελευθερολακώνων. Ο Παυσανίας (160 μ.Χ.) αναφέρει ότι η πόλη ήταν (περίπου) εκεί και είχε ιερό της Αθηνάς Ιππολαΐτιδας.

Μαρτυρίες δεν υπάρχουν αν το κάστρο αυτό χτίστηκε στην αρχαία ή βυζαντινή εποχή. Δεν μπορεί κάποιος να πει, για παράδειγμα, αν το κάστρο Μαΐνης ,που αναφέρει ο Πορφυρογέννητος, ήταν το Κάστρο της Ωριάς ή ήταν το Κάστρο του Τηγανιού και το οποίο ο Βιλλαρδουΐνος απλώς επισκεύασε στα 1248. Οι πληροφορίες όμως λένε ότι ο Βιλλαρδουΐνος επισκέφτηκε το κάστρο αυτό , αφού είναι το υψηλότερο σημείο της περιοχής, το ερεύνησε με μεγάλη προσοχή - βρίσκοντας μάλιστα την φοβερή σπηλιά της Αγήτριας - όμως δεν το προτίμησε ,πιθανόν λόγω της μεγάλης έκτασης του την οποία για να την φυλάξει απαιτούσε πολυάριθμη φρουρά.

Εκτός των παραπάνω την Άνω Πούλα την δέρνουν ισχυρότατοι άνεμοι από παντού και καθώς είναι εντελώς γυμνή , επίπεδη και στενή, δεν μπορεί εύκολα τον χειμώνα να σταθεί άνθρωπος.

Για όλα αυτά πολλοί πιστεύουν ότι το Κάστρο αυτό χρησίμευε ως καταφύγιο σε επιδρομές πειρατών. Άλλωστε για καταφύγιο είναι πολύ κατάλληλο δεομένου ότι οι πειρατές πηγαίναν να αρπάξουν ότι έβρισκαν μπροστά τους (ανθρώπους για να τους πουλήσουν για δούλους και πράματα). Δεν μπορούσαν όμως να μείνουν μέρες, ούτε να απομακρυνθούν από τα πλοία τους αφήνοντας τα σε σημεία χωρίς λιμάνι και με θάλασσα μονίμως σε τρικυμία.

Η Άνω Πούλα στην σύγχρονη εποχή μας , ήταν και είναι σημείο αναφοράς για τους πολυάριθμους κυνηγούς που επισκέπτονται τον τόπο. Περισσεύουν δε οι αναφορές των ντόπιων που λένε ότι στην περίοδο που το κυνήγι είναι στα φόρτε του , η λάμψη από τις φωτιές των κυνηγών που τις βάζουν για να ζεσταίνονται - πηγαίνοντας  από νωρίς την νύχτα ώστε να πιάσουν την καλύτερη μπαστούνα (καρτέρι) -φωτίζει όλη την έκταση της Άνω Πούλας σε τέτοιο βαθμό που  γίνεται ορατή από όλο το Κατωπάγκι!!

Ένα λοιπόν τείχος στις μπατές της Άνω Πούλας έκανε απρόσβλητο το μέρος από πειρατές και ασφαλισμένο -εύκολο- καταφύγιο για ανθρώπους και ζώα. Για τον λόγο αυτό πολλοί πιστεύουν ότι το τείχος αυτό λειτουργούσε μάλλον τελικά ως καταφύγιο παρά ως μόνιμο στρατιωτικό φρούριο κατά τα προ της Φραγκοκρατίας τουλάχιστον χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Πηγή : Το βιβλίο του Δημητρίου Β. Δημητράκου -Μεσίσκλη "Νικλιάνοι" Τόμος Ά

Το βίντεο που ακολουθεί είναι παραγωγή της Μαρίας Τσιρογιάννη με φωτογραφίες του Πέτρου Αθανασάκου

Όμορφη Μάνη

Το άρθρο αυτό διαβάστηκε από: