Μάνη: " Ο τόπος που καθόρισε τις συμπεριφορές του λαού του"!!

    

    Πολλές φορές οι άνθρωποι ταυτίζονται με το γεωγραφικό περιβάλλον που ζουν. Η ιδιορρυθμία του περιβάλλοντος χώρου επηρεάζει κατά πολύ και την συμπεριφορά των ανθρώπων. Τέτοια ακριβώς ταύτιση παρατηρούμε και στην Μάνη. Η Μάνη, ανατολική και δυτική, ως τόπος κατόρθωσε στο βάθος των αιώνων να επηρεάσει κατά πολύ την ιδιοσυγκρασία των κατοίκων της. Δεν γνωρίζουμε εάν έχει τόση επιρροή ο τόπος  στον χαρακτήρα των ανθρώπων σε άλλες περιοχές  όσο, σε υπερθετικό βαθμό,  επηρεάζει στην Μάνη.  Εδώ, στη Μάνη, όλη η σκληρότητα και η εσχατιά του τόπου της , ιδίως στην Μέσα Μάνη ,πέρασε και στους ανθρώπους της, οι οποίοι ,άνδρες, γυναίκες, παιδιά , δρούσαν με ιδιαίτερη σκληρότητα προς τους αντιρρησίες των ηθών που οι ίδιοι με ιδιαίτερο φανατισμό υποστήριζαν, αψηφώντας τις όποιες εξελίξεις προς τον εκσυγχρονισμό που συντελούνταν στην υπόλοιπη χώρα!!

 Η δυσκολία στην επιβίωση , η παρθένα, πλην όμως, χωρίς ζωτικούς πόρους γη της, επηρέασε στο έπακρο ( δύσκολο να το υποστηρίξει κάποιος, όμως είναι αλήθεια) την συμπεριφορά των κατοίκων της.

 Ο χρυσοφόρος και ζωοδότης ήλιος ,εδώ στη Μέσα Μάνη, αντί να προσφέρει τις αρετές του, δημιουργώντας συνθήκες ανύψωσης διάθεσης και ψυχικής ηρεμίας στους κατοίκους της , πετύχαινε το ακριβώς αντίθετο αφού καψαλίζοντας τους , σχημάτιζε στα πρόσωπα τους μια κατακόκκινη λάβα με ζάρες έτσι που τα αγρίευε κάνοντας τα απρόσιτα και αποκρουστικά! Και πως να μην γίνει αυτό ,αφού ολημερίς στα χωράφια , χωμένοι ανάμεσα σε σωρούς από τρόχαλα (μεγάλες πέτρες), "αλίευαν" τον ελαιόκαρπο ή πότιζαν και έβοσκαν τα ζώα τους. Που μυαλό για δημιουργία; Ο σκληρός αυτός τόπος τους είχε καταδικάσει να ζουν το σήμερα, χωρίς καν να τους απασχολεί το αύριο, πόσο το μακρινό μέλλον!! Ένα μέλλον που στάθηκε ορόσημο στην εξέλιξη της Μέσα Μάνης , έτσι που ακόμη και σήμερα  παραμένει στάσιμη ,λες και ο χρόνος για αυτήν έχει παγώσει! Είναι ο τόπος, που ξεχωρίζει ανάμεσα σε πολλούς, ο οποίος αρνήθηκε να παρακολουθήσει την εξέλιξη είτε τεχνολογική, είτε μορφολογική. Δεν επέτρεψε σε κανέναν να απλώσει το χέρι του και να τον αλλάξει. Κι αν αυτό , σήμερα , έχει συνέπειες με βασικότερη αυτή της ερήμωσης , καθώς εξακολουθούν να μην υπάρχουν πόροι επιβίωσης , εν τούτοις καυχιέται ότι παρέμεινε παρθένος, αμόλυντος, μην ακολουθώντας την μόδα της εποχής, διατηρώντας, είναι αλήθεια, την γοητεία του. 

Αυτά , βέβαια συνέβαιναν στην Μέσα Μάνη, διότι στην Έξω Μάνη , στην δυτική την αποσκιερή δηλαδή, εκεί που ο Ταΰγετος σχεδόν αγγίζει τις ακτές της ,με τις πολλαπλές αρετές του και την ευωδιαστή δροσιά του ,οι κάτοικοι είχαν μια πολύ διαφορετική συμπεριφορά. Ο τόπος εδώ μαλακώνει, οι συνθήκες επιβίωσης είναι ξεκάθαρα πιο εύκολες, αφού οι ζωτικοί πόροι (φροντίζει ο Ταΰγετος γι αυτό) ποικίλουν αισθητά. Οι καλλιέργειες σε μια γόνιμη γη , η πλούσια βλάστηση που επαρκούσε για τις ανάγκες, δημιουργούσε μια αίσθηση ανωτερότητας απέναντι στους φτωχούς Μεσομανιάτες. Ο πολιτισμός εδώ έρχονταν πιο γρήγορα. Σε αντίθεση με τους Μεσομανιάτες , η δημιουργία σχολείων και ο χρόνος για μάθηση ήταν πιο εφικτό γεγονός. Σαφώς δεν έλειψαν επιστήμονες, τρανοί μάλιστα, στην Μέσα Μάνη, όμως ήταν εκείνοι που σε πείσμα των γονιών τους , με μια μικρή λάμπα που φώτιζε ένα δωμάτιο ,έκαναν τα μαθήματα τους και ακόμη χειρότερα (!!) με τα πόδια στην πλάτη , με το βοριά να λυσομανά  , δεν άφηναν  μέρα να περάσει χωρίς να πάνε στο σχολείο και ας είχαν να διανύσουν αμέτρητα χιλιόμετρα!! Εδώ στην Έξω Μάνη, ο χρόνος μοιάζει να άγγιξε τις ανάγκες και τις απαιτήσεις την νέας εποχής, της νέας τάξης πραγμάτων. Οι κάτοικοι δούλεψαν σε αυτόν τον τόπο. Εκμεταλλεύθηκαν τις αρετές του μεγάλου βουνού, αλλά και τις ήρεμες απαλές ακτές τους, με αποτέλεσμα να αξιοποιήσουν και την παραμικρή σπιθαμή. Κοίταξαν προς το μέλλον. Θυσίασαν ή καλύτερα εκμεταλλεύθηκαν την ιστορικότητα του τόπου, συνδυάζοντας την όμως με τις απαιτήσεις του σήμερα. Η τουριστική ανάπτυξη, άρα και η εύρεση ακόμα περισσότερων-πέραν της γόνιμης γη τους- ζωτικών πόρων για την επιβίωση των κατοίκων, έχει απλωθεί παντού στην Έξω Μάνη. Εδώ έχει εξαλειφθεί το φαινόμενο της ερήμωσης, αν και ισχύει σε κάποιες περιπτώσεις, σε λιγότερο όμως ποσοστό.

Σε αυτό που όλοι συνηγορούν και είναι αδιαμφισβήτητο  είναι ότι, πέραν αυτών των διαφορών που αφορούν κυρίως την ανθρωπογεωγραφία  της Μάνης , οι Μανιάτες, συνολικά ,υπήρξαν έντιμοι καθόλα στηρίζοντας το γνωστό δόγμα "Πατρίς Θρησκεία, Οικογένεια".

Κάποτέ ένας παπάς στο Πόρτο Κάγιο αποπλάνησε ένα κορίτσι. Αυτό θεωρήθηκε μεγάλη προσβολή, εκτός των άλλων και για την θρησκεία, με συνέπεια να επέμβει ο  τότε Μπέης της Μάνης Πέτρος Μαυρομιχάλης. Ο Πετρόμπεης πήγε στο Πόρτο Κάγιο , από την Αρεόπολη (τότε Τσίμοβα) με πορεία 8 ωρών !! Έπιασε τον παπά , τον παρέδωσε στους δύο αδερφούς της κόρης και τους διέταξε να τον πετάξουν δεμένο χειροπόδαρα στην Αρμενόπετρα-ένας ύφαλος ορατός στα παράκτια χωριά της Μέσα Μάνης προς την πλευρά του Ακρωτηρίου Ταίναρου - με αποτέλεσμα να πεθάνει από την πείνα και το κρύο. Μάλιστα οι ναυτικοί από τότε δεν πλησιάζουν την Αρμενόπετρα , γιατί πιστεύουν ότι σε αυτή συχνάζουν φαντάσματα . (Βιβλίο "Νυκλιάνοι" Δ. Δημητράκος - Μεσίσκλης σελ.80)

Ακούγεται και μάλιστα το υποστηρίζουν και ντόπιοι Μανιάτες ότι η Έξω Μάνη είναι η λεγόμενη "ευρωπαϊκή" λόγω της εξέλιξης της και των αντιθέσεων με την υπόλοιπη, αρχέγονη Μάνη. Από μόνη της η φράση αυτή ,μαρτυρά ότι ο τόπος καθόρισε εκτός των άλλων και τις τύχες των ανθρώπων ανάλογα με την γεωγραφική θέση τους.

 Κλείνοντας το άρθρο μας , σαν επίλογο, θα πούμε ότι αν  η Μάνη η "ευρωπαϊκή" , όπως συνηθίζεται να λέγεται , υπάρχει,  το χρωστά, εκτός τους δικούς της  ηρωικούς αγώνες, και στην άλλη Μάνη την έσχατη, την αρχέγονη, την φτωχή, που με ορμή και πάθος ,αντιστάθηκε σθεναρά σε οποιονδήποτε εχθρό  προσπάθησε να  επιβουλευθεί  την ελευθερία της , έτσι ώστε όλοι μαζί οι Μανιάτες τελικά να καταφέρουν  να μνημονεύονται  στην νεότερη ιστορία της Ελλάδας,  ως λαός αδούλωτος , απάτητος και παντοτινά ελεύθερος!!!

Φωτογραφικό υλικό: Όμορφη Μάνη 

Όμορφη Μάνη

Προβολές