Στέρνα: «Μια όμορφη παιδική ανάμνηση στην παλιά Μάνη».

 

Είναι πολλά εκείνα τα οποία μπορεί να κανείς να θυμηθεί στη Μάνη αναπολώντας τις μνήμες από τα νεανικά χρόνια του.Έρχονται εικόνες νοσταλγικές από μια παλιά διαφορετική Μάνη ως προς τον τρόπο ζωής των κατοίκων , γιατί κατά τα άλλα ο τόπος παρά το πέρασμα πολλών χρόνων δεν έχει αλλάξει και πολύ.

Στον παλιό- μεσαιωνικό- τρόπο ζωής των Μανιατών και με δεδομένη την έλλειψη νερού στη Μάνη υπήρχαν δεκάδες στέρνες (η γηστέρνες όπως τις έλεγαν οι παλιοί) για την αποθήκευση σημαντικής ποσότητας νερού προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες τωνσπιτιών-οικογενειών.

Βέβαια στέρνες σώζονται ακόμα και είναι ενεργές καθώς και με την έλευση σωλήνων νερού χρησιμεύουν ακόμα ως αποθηκευτικοί χώροι αντί για τις σύγχρονες  δεξαμενές.

Τις στέρνες τις συναντάς στα υπόγεια πύργων, στις αυλές τους σε κοντινά των οικισμών χωράφια, αλλά σε πολλές περιπτώσεις και σε λαγκάδια (οι λεγόμενοι λάκκοι), δείγμα ότι προνοούσαν οι κάτοικοι και για το πότισμα των ζώων τους αλλά και αγροτικών καλλιεργειών.

Στη Μάνη , η στέρνα αποτελούσε σοβαρό μέρος της προίκας της νύφης με το αιτιολογικό ότι ήταν εγγύηση για την ευημερία των νεονύμφων.

Στη στέρνα το νερό που περισυλλέγονταν ήταν βρόχινο.Η μέριμνα στο χτίσιμο της ήταν να βρίσκεται σε μέρος κατηφορικό για να μαζεύεται εκεί το νερό της βροχής και επί τω πλείστων καθαρό και ασφαλές ώστε το νερό που εισέρχεται σε αυτή να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλες τις ανάγκες του σπιτιού.

Όλοι στο σπίτι πίναμε στερνίσιο νερό. Δεν γνωρίζαμε τότε, αν και υπήρχαν, τα λεγόμενα εμφιαλωμένα.

Για την μεταφορά του νερού χρησιμοποιούσαμε το «σιγκλάκι»ή «σίγκλο», όπως το έλεγε η συγχωρεμένη η μητέρα μου αλλά και η κυρούλα μου (γιαγιά στη Μάνη).

Ο «σίγκλος» ήταν ένας κουβάς μεταλλικός στον οποίο επάνω στο χερούλι του ήταν δεμένο ένα χοντρό σχοινί τόσο όσο ρίχνοντας το από το  στόμιο της στέρνας να φθάνει στο βάθος της, στον πάτο δηλαδή.Αυτός ο τρόπος ήταν και κάτι σαν μονάδα μέτρησης του νερού διότι ανάλογα ως που βρεχόταν το σχοινί γνωρίζαμε και πόση ποσότητα σε νερό είχε η στέρνα.

Παίρναμε λοιπόν τον σίγκλο , μαζί και 5-6 κουβάδες πλαστικούς ή άλλους και μαζεύαμε το νερό. Με τον σίγκλο το μαζεύαμε και ακολούθως το ρίχναμε στους κουβάδες για να το μεταφέρουμε στο σπίτι.Η στιγμή αυτή είχε και το καλαμπούρι της γιατί όπως και να το κάνουμε δεν είχαμε όρεξη όλοι όσοι μέναμε μέσα να κουβαλούμε τους κουβάδες με το νερό δεκάδες μέτρα από τη στέρνα στο σπίτι!! Η δουλειά όμως έπρεπε να γίνει για να έχουμε να πιούμε νερό αλλά και για τις λάτρες της νοικοκυράς.

Το αποθηκευμένο πια σε κουβάδες νερό το ρίχναμε στις πιθάρες οι οποίες  βρίσκονταν σε σημεία του σπιτιού τέτοια ώστε να μπορεί άμεσα και εύκολα  να χρησιμοποιηθεί το περιεχόμενο τους.

΄Ετσι οι νοικοκυρές το χρησιμοποιούσαν για λάτρα, για πλυσίματα ρούχων και για τα φαγητά. Μάλιστα ξεχώριζαν τις πιθάρες ανάλογα την χρήση τους.Έτσι είχαν άλλη για πόσιμο νερό, άλλη για πλυσίματα, άλλη για φαγητά.

Τι έμενε τελικά;

Εμείς μικρά τότε παιδιά, με προτροπή του πατέρα , να αναλαμβάνουμε ό κάθε ένας με την σειρά την μεταφορά του νερού από τη στέρνα στο σπίτι,για να μην μαλώνουμε.Έτσι προγραμματιζόμασταν  ανάλογα με τις ημέρες.Σήμερα, εσύ, αύριο εγώ και ούτω καθεξής…!

Στις σημερινές ημέρες όπως προαναφέραμε, οι στέρνες υπάρχουν στη Μάνη, αλλά χρησιμοποιούνται ως ένα είδος δεξαμενής,και η μεταφορά, αν χρειασθεί, του νερού γίνεται πλέον από τα ειδικά μηχανάκια που μόλις τα βάζεις στην πρίζα μέσα από δεκάδες σωλήνες πηγαίνουν κατευθείαν στις βρύσες του εκάστοτε σπιτιού.

Η εποχή  του «σίγκλου» για τη Μάνη έχει περάσει και αυτή στις δεκάδες νοσταλγικές αναμνήσεις των παλαιοτέρων που θυμούνται έναν άλλον πιο περίπλοκο αλλά εξίσου υπέροχο τρόπο ζωής και επιβίωσης!!

Για την Όμορφη Μάνη

Προβολές