Πολυάραβος : "28 Αυγούστου 1826 η καθοριστική νίκη των Μανιατών έναντι του Ιμπραήμ"!

 

Οι Μανιάτες νικούν τους Αιγύπτιους του Ιμπραήμ στην περιοχή Πολυάραβος του Ταΰγετου και αποτρέπουν για τρίτη και τελευταία φορά την κατάληψη της Μάνης από τον αιγύπτιο στρατηλάτη. Η μάχη, που κράτησε όλη την ημέρα, έγινε στις 28 Αυγούστου 1826.

Ο Ιμπραήμ, με τα την αποτυχία του να καταλάβει τη Μάνη από τα δυτικά τον Ιούνιο του 1826, στη Βέργα και τον Διρό, επιχείρησε νέα εκστρατεία από τα ανατολικά αυτή τη φορά, δύο μήνες αργότερα. Με 4.000 άνδρες κατευθύνθηκε προς την ανατολική πλευρά του Ταΰγετου, υπό τη διαρκή παρενόχληση των Ελλήνων, που προκαλούσαν φθορές στο στρατό με την τακτική του κλεφτοπολέμου.

 

"Το συμβάν που έκανε θρύλο τη νύφη του Αναειπάκου ( Αναπόεινυφη) , η οποία σκότωσε τον Άραβα στρατιώτη στη βρύση του χωριού , περιγράφει ο Σπυρίδωνας Τρικούπης στην ιστορία της "Ελληνικής Επαναστάσεως".

"Η Ελένη Αναπόεινυφη βαστώσα τα δυο ανήλικα τέκνα της και καταδιωκόμενη υπό τινός  Αιγυπτίου , έφευγε προς το όρος του Πολυαράβου. Ο Αιγύπτιος έδραξε την συρομένην άκραν και επροσπάθει να κρατήση τοιουτοτρόπος την φεύγουσαν.Αλλά αυτή, αφήσασα κατά γης τα τέκνα, έδραξε την άλλη άκραν , όπου εβρίσκετο δεδεμένος ο θησαυρός της, δέκα δίστηλα.Αισθάνθεισα δε ότι η ζ'ωνη ετεντώθη, απέλυσεν αίφνης την άκρα του πεσόντα ύπτιον τον Αιγυπτίον ετραυμάτισε δια της ίδιας της λόγχης και έσωσεν αυτήν , τα τέκνα και τον θησαυρό".

Την περιγραφή αυτή χρησιμοποίησε ο αρχαιολόγος Π.Ευστρατιάδης και φιλοτεχνήθηκε η ηρωϊκή αυτή πράξη σαν έμβλημα του Δήμου Μαλευρίου το 1871, όπου ανήκε διοικητικά ο Πολυάραβος. Στο πρόσωπο της τιμήθηκε η Πολυαραβίτισσα γυναίκα και κατ΄επέκταση η Μανιάτισσα. Αναμνηστική μαρμάρινη πλάκα βρίσκεται στη βρύση όπου συνέβη το παραπάνω γεγονός".

Η αποφασιστική αναμέτρηση δόθηκε στην τοποθεσία Πολυάραβος (75 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Σπάρτης και 26 χιλιόμετρα βόρεια του Γυθείου), που βρίσκεται σε υψόμετρο 840 μέτρων στο όρος Ζίζαλι της οροσειράς του Ταΰγετου. Εκεί είχαν οχυρωθεί 2.000 Μανιάτες με αρχηγούς τον Παναγιώτη, Γεώργιο και Νικόλαο Γιατράκο, τον Ηλία Κατσάκο, τον Γεώργιο και Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη και τον Ηλία Τσαλαφατίνο.

Ο Ιμπραήμ εξαπέλυσε ορμητικά κύματα επιθέσεων κατά των Ελλήνων, οι οποίοι όχι μόνο τις απέκρουσαν με επιτυχία, αλλά, κατά τη διάρκεια της ημέρας, πέρασαν στην αντεπίθεση, προξενώντας βαριές απώλειες στον εχθρό, που άφησε 200 νεκρούς στο πεδίο μάχης. Οι Μανιάτες είχαν μόνο 9 νεκρούς και ισάριθμους τραυματίες, σύμφωνα με τον ιστορικό Σπυρίδωνα Τρικούπη.

Η τρίτη ήττα από τους Μανιάτες σε διάστημα δύο μηνών ανάγκασε τον Ιμπραήμ να παραδεχθεί την αδυναμία του να καταλάβει τη Μάνη κι έτσι πήρε το δρόμο της επιστροφής προς την Τριπολιτσά, όπου έφθασε στις αρχές Σεπτεμβρίου. Οι Μανιάτες με τη μελετημένη και γενναία τους αντίσταση κράτησαν αδούλωτη την πατρίδα τους και με το παράδειγμά τους αναπτέρωσαν το ηθικό των άλλων Ελλήνων.

Οι θρύλοι αναφέρουν ότι καθισμένος στις πεζούλες έξω από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και αγναντεύοντας τα ερειπωμένα σοκάκια του χωριού θ΄ακούσεις στο βάθος πολεμική βοή , καριοφίλια και φωνές.

Όμορφη Μάνη