Οίτυλο: «Η Ηρωϊκή έξοδος των Μανιατών της Κορσικής»

 

Οίτυλο: Ένα υπέροχο χωριό στο ύψωμα επάνω ακριβώς από το Καραβοστάσι και σύνορο στο διαχωρισμό Λακωνικής και Μεσσηνιακής Μάνης.Πίσω ακριβώς στέκει επιβλητικά το Κάστρο της Κελεφάς, το οποίο αποτέλεσε έδρα της Τουρκικής Διοίκησης από την ημέρα κατασκευής του έως το 1615.Μετά χρησιμοποιήθηκε και από τους Ενετούς έως το 1715.

….Έτσι αρχίζει η αληθινή ιστορία μας!!!

Στο πανέμορφο Οίτυλο- ή Βοίτυλο εκείνη την εποχή- ζούσαν δύο μεγάλες οικογένειες το οποίο και είχαν έδρα: Οι Γιατριάνοι (Μέδικοι με πιθανή καταγωγή από τους Μέδικους της Φλωρεντίας) και οι Στεφανόπουλοι (με καταγωγή από την Τραπεζούντα του Πόντου).Και οι δυο αυτές οικογένειες πανίσχυρες όπως ήταν ηγεμόνευαν στη Μάνη.

Σε συνεργασία με την Βενετία επιχείρησαν να απελευθερωθούν από τον Τουρκικό ζυγό και μάλιστα εστάλη για βοήθεια ο Μαροζίνι ο οποίος κατέφθασε στην Πελοπόννησο. 

Στην πορεία όμως ο Μαροζίνι απεχώρησε κατ΄εντολή, διότι την ίδια εποχή οι Βενετοί στράφηκαν στην υποστήριξη της Κρήτης η οποία πολιορκείτο από τους Οθωμανούς όπου τελικώς  υποτάχθηκε το 1669.Κατόπιν τούτου η όποια προσπάθεια απέτυχε.

Η αποτυχία των προσπαθειών να διώξουν τους Τούρκους  έφερε τις δύο οικογένειες σε δυσμενή θέση απέναντι τους.

Η παρουσία του Κάστρου (άρα και των Τούρκων) στις πόρτες των σπιτιών ,τους  δημιουργούσαν πολλά προβλήματα . Οι Τούρκοι βλέποντας τους στα χωράφια, τους περιγελούσαν , τους έκλεβαν την περιουσία , ενώ οι γυναίκες τους έπρεπε να είναι κλειδωμένες μέρα-νύχτα.

Η απελπισία των δύο οικογενειών τους είχε γίνει πικρό βάσανο, την ώρα που μετά το πέσιμο του Ηρακλείου οι Τούρκοι είχαν πάρει τα πάνω τους.

Οι δύο οικογένειες αποφάσισαν να φύγουν μαζί για τις ελεύθερες χώρες των Φράγκων και να εγκατασταθούν εκεί, για να πολεμήσουν τους Τούρκους σε πιο ελπιδοφόρες μέρες.

Στις ετοιμασίες οι δυο οικογένειες τσακώθηκαν.Ένας από τους Στεφανόπουλους έκλεψε και παντρεύθηκε την Μαρία, την κόρη ενός από τους Γιατριάνους.Υπήρξαν θύματα και από τις δύο μεριές.Τότε εμφανίσθηκε ένας δυνατός σύμμαχος των Γιατριάνων ο Λυμπεράκης Γερακάρης, που ανήκε στο τρίτο μεγάλο Βοιτυλιώτικο σόϊ , τους Κοσμάδες. Ήταν ο γνωστός πρώην μεγάλος και τρανός Πειρατής.Ο Γερακάρης ήταν αρραβωνιασμένος με την Μαρία και έκανε συμμαχία με τους Τούρκους προκειμένου να εκδικηθεί τους Στεφανοπουλαίους.Μάλιστα εκτέλεσε 35 από αυτούς!!

Η πορεία του όμως ήταν καθοδική καθώς χωρίς προσανατολισμό έκανε συμμαχίες μια με τον έναν μια με τον άλλον χάνοντας κάθε ίχνος αξιοπρέπειας και σταθερότητας.

Παρά την διαμάχη τους, οι δυο οικογένειες είχαν πάρει την απόφαση να μεταναστεύσουν σε διαφορετικές όμως κατευθύνσεις πλέον.

Έτσι και έγινε και οι μεν Γιατριάνοι μετανάστευσαν στην Φλωρεντία (Τοσκάνη) το 1670-71, οι δε Στεφανοπουλαίοι το 1674-75 στην περιοχή της Γένοβας αρχικά και μετά στην Κορσική.

Από τις δύο οικογένειες αυτή  όμως που κατάφερε να διατηρήσει προγονικές μνήμες και να μην αφομοιωθεί πλήρως από τους λατίνους και την Καθολική Εκκλησία , είναι των Στεφανοπουλαίων της Κορσικής.

Οι Γενοβέζοι γνωρίζοντας πολύ καλά τις πολεμικές αρετές των Μανιατών , τους πρότειναν την εγκατάσταση στην  (υπό κυριαρχία) Κορσική.

Από την αρχαιότητα ως το Μεσαίωνα οι Έλληνες δεν σταμάτησαν ποτέ να «βομβαρδίζουν» αποικιστικά (και πολιτιστικά) όλα τα σημεία του ορίζοντος. Το ίδιο το Μαντείο των Δελφών πολλές φορές χρησμοδότησε να ιδρυθούν αποικίες σε συγκεκριμένους τόπους, βλέποντας την αναγκαιότητα και την αξία της πολιτιστικής προώθησης των Ελλήνων.

Την 20η Σπτεμβρίου 1675 οι Στεφανόπουλοι υπέγραψαν συμφωνητικό με τον πλοίαρχο Daniel του γαλλικού πλοίου «Σωτήρ» για την μεταφορά των οικογενειών τους.

Το πλοίο είχε αράξει στον κόλπο του Οιτύλου και ο καπετάνιος υποσχέθηκε ότι σε 10 ημέρες θα τους μετέφερε στο Λέγκερχον  ή στη Γένοβα όπου θα ξεχείμαζαν.

Οι Οιτυλιώτες επιβιβάσθηκαν στο πλοίο στις 3 και 4 Οκτωβρίου.

«Και μπήκαν 430 Στεφανόπουλοι, οι πλέον διαλεκτοί και άξιοι συν ταις συμβίαις και τα τέκνα αυτών και πήραν μαζί τους μερικές φαμέλιες, 300 άτομα από άλλα χωριά όλοι εφτακόσιες τριάντα ψυχές» (βιβλίο Στεφανόπουλων)

Η αναχώρηση υπήρξε δραματική. Με φορτωμένα τα υπάρχοντα στους ώμους έφτασαν στο Καραβοστάσι και ακολούθως με βάρκες ανέβηκαν στο βαπόρι που ήταν αγκυροβολημένο στο μέσον του κόλπου.Το κλάμα των γυναικών και των παιδιών που είχαν διαλέξει τον δρόμο της προσφυγιάς περίσσευε!!

 » Σαράντα βρύσες με νερό κι εξήντα δυο πηγάδια,

 δεν μας την σβήνουν τη φωτιά, μές απ΄τα φυλλοκάρδια.

Φύγαμε απ΄τον τόπο μας κι από τα γονικά μας,

μας διώξαν απ΄το σπίτι μας κι απ΄όλα τα καλά μας»

Την 1η Ιανουαρίου 1676 το πλοίο έφτασε στη Γένοβα.Οι απώλειες όμως του ταξιδιού ήταν μεγάλες καθώς από τις 730 ψυχές, πέθαναν οι 120.

Οι Οιτυλιώτες ξεχείμαναν στη Γένοβα και έπειτα μεταφέρθηκαν στην Κορσική.

Παρέμειναν κάτω από την επιβολή αυστηρών όρων όπως το να εργάζονται για την Γαληνότατη Πολιτεία (Βενετία), ανάλογα με τις ανάγκες και να αποδεχθούν την Παπική Εκκλησία, πράγμα που δεν έγινε επί της ουσίας ποτέ.

Στις 14 Μαρτίου 1676 αποβιβάσθηκαν στον κόλπο της Παόμιας. Μαζί τους μετέφεραν τα ιερά τους κειμήλια, τις άγιες εικόνες, μια καμπάνα και την πίστη τους για μια ελεύθερη ζωή.

Η Παόμια ήταν σε άγρια κατάσταση. Με υπομονή και δουλειά οι Μανιάτες κατόρθωσαν να δουλέψουν πάνω στη γη την οποία άρχισαν να την καλλιεργούν φυτεύοντας αμπέλια , κήπους κ.α Παράλληλα έκτισαν πολλές εκκλησίες με αποκορύφωμα την Μητρόπολη «Γέννηση της Θεοτόκου».Το μέρος όπου αποβιβάσθηκαν οι Έλληνες ονομάζεται από τότε «Σκάλα Γκρέσια» και χώρα των Καλογήρων, λόγω της παρουσίας του Δεσπότη της Μάνης Παρθένιο Καλκανδή , αλλά και άλλους καλόγερους και καλόγριες.

Η Γένοβα κατείχε μεν τότε την Κορσική , αλλά οι Κορσικανοί ήταν λαός σκληρός και στο νησί ξεσπούσαν επαναστατικά κινήματα.

Οι Μανιάτες δεν μπορούσαν παρά να μένουν στο πλευρό των Γενοβέζων οι οποίοι τους έδωσαν την δυνατότητα να ζουν στον τόπο τους.

Το 1731 όταν και ξέσπασε η μεγάλη Κορσικανική επανάσταση εναντίον των Γενόβων και αφού οι Μανιάτες δεν υποστήριξαν τους επαναστάτες , οι τελευταίοι στράφηκαν εναντίον τους σέρνοντας τους σε πόλεμο.

Οι πολεμικές συρράξεις ήταν συνεχόμενες με τους Μανιάτες να αμύνονται σθεναρά απέναντι στους σαφώς πολυπληθέστερους Κορσικανούς.

Τότε συνέβη η μεγαλύτερη έξοδος των Μανιατών , έξοδος που στην ελληνική ιστορία δεν υπάρχει!

Έχοντας στείλει τα γυναικόπαιδα στο Αιάκειο , το βράδυ της Ανάστασης του 1731  90  λεβέντικα τουφέκια  υπό τις οδηγίες του Θεόδωρου Στεφανόπουλου έμεναν στον πύργο της Ομίνιας πολιορκημένοι από 5.000 Κορσικανούς.

Ηρωϊκα μαχόμενοι οι Μανιάτες όμως και χωρίς καμία απώλεια τους αντιμετώπισαν αφήνοντας εκατοντάδες κορμιά στις σκάλες του πύργου και τρέποντας τους υπόλοιπους Κορσικανούς σε φυγή!

Οι χωρικοί μόλις έβλεπαν τους Μανιάτες ατσαλάκωτους και νικητές έτρεμαν και μόλις συναντούσαν κάποιον ο οποίος θεωρούσαν ότι έχει άδικο του έλεγαν χαρακτηριστικά:

«Ο Θεός να σε ρίξει στα χέρια των Γραικών για δικαιοσύνη».

Οι Μανιάτες  κατοίκησαν στο Αιάκειο επί 44 χρόνια.

Το Θαύμα της ηρωϊκής εξόδου γιορτάζεται κάθε χρόνο στην Κορσική  την Δευτέρα του Πάσχα με γιορτές και τιμές. Γίνεται λιτανεία  της εικόνας της Παναγίας από το Οίτυλο ,παρουσία Μανιατών απογόνων και χιλιάδων επισκεπτών.

Για την «Όμορφη Μάνη»

Το άρθρο αυτό διαβάστηκε από: