Ο Άγιος Νίκων ο «Μετανοείτε» και η Μάνη.

 

Ο Άγιος Νίκων ο «Μετανοείτε» – φωτιστής της Μάνης και η επιβίωσις της Ιεράς μνήμης του ανά την Μάνην.

Ομόφωνος είναι η γνώμη των ιστορικών ότι ο εκ Τραπεζούντος του Πόντου θεληματικός και γενναίος Νικήτας, μετέπειτα Νίκων, αποτελεί πνευματικήν φυσιογνωμίαν φωτιστού πλειόνων περιοχών, μάλιστα δε της Λακωνικής, όπου εξεμέτρησε το ζην, κατά το έτος 998 μ.Χ.

Εις την Μάνην ο Άγιος Νίκων ευηγγελίσθη τον Χριστόν διδάσκων και θαυματουργών. Έλαβε πρωτοβουλίαν ανεγέρεως εκκλησιών και

ανεδείχθη οδηγητής και φωτιστής των Μανιατών. Συνέβαλεν εις την εξημέρωσιν των ηθών, εις δε τις δυτικές πλαγιές του Ταϋγέτου, υπεράνω της Μεσσηνιακής Μάνης, δείκνυται η λεγόμενη «Μονή του Αγίου Νίκωνος», υπό την επωνυμίαν του Προφήτου Ηλιού, όπου και ο φερόμενος τάφος του Αγίου. Προ δε του χωρίου «Άγιος Νίκων» ανηγέρθη υπό του ομωνύμου Συλλόγου περικαλές ναΰδριον. Του Αγίου Νίκωνος, φωτιστού της Μάνης.

Άγιος Νίκων.

Η μνήμη του οσίου Νίκωνος διατηρείται άσβεστος ανά την Λακωνίαν, εις δε την Μάνην επιβιώνει συνεχώς εις πρόσωπα και πράγματα διά μέσου των αιώνων μέχρι της σήμερον. Το όνομά του φέρουν επώνυμοι ιερείς και μοναχοί, όπως ο κτίτορας μοναχός Νίκων μετά του λαϊκού Θαλού από το Κουσκούνι, όταν το 1079, σύμφωνα με την σωζόμενη μαρμάρινη επιγραφή, απετελείωσαν το κτίσιμο του ναού της Παναγίας της Φανερωμένης στα Φραγκουλιάνικα (Δρύαλος) της Μέσα Μάνης. Νίκων πάλιν ονομάζεται ο Κατζουπίτης ένας εκ των τριών ιερέων, που πρωτοστατούν στην ανακαίνιση του αυτού ναού κατά τα έτη 1322-1323, οπότε έχομε και τις Παλαιολόγειας τέχνης ωραίες αγιογραφίες. Και μέχρι σήμερα το βαπτιστικό όνομα πολλών αρρένων ανά την Μάνην είναι «Νίκων».

Ο Άγιος Νίκων στο ομώνυμο χωριό.

Η αυτή προτίμηση γίνεται και σε εκκλησίες, τιμώμενες με το όνομα του Αγίου Νίκωνος∙ ο Ίδιος εδάνεισε το όνομά του στο μεγάλο οικισμό της Χοτάστας της Δυτ. Μάνης σήμερα επίσημα ονομαζομένου «Άγιος Νίκων». Λέγεται ότι τα σπήλαια στο Καταφύγι της Χοτάσιας, ο Άγιος Νίκων, μετέτρεψε σε χριστιανικούς ναούς. Και ακόμη λέγεται ότι απόγονοι του αδελφού του Αγίου Νίκωνος, Δημοσθένους, είναι οι της οικογενείας Δημάγγελων από το Κουτήφαρι (Θαλάμες) Λεύκτρου. Ενώ ο υπεράνω της Πολιάνας βράχος ονομάζεται «το βουνό του Αγίου Νίκωνα». Εκκλησίες με το όνομα του Αγίου Νίκωνος υπάρχουν ανά την Μάνη όχι ολίγες, όπως στο Εξωχώρι, στο Οίτυλο (η μετέπειτα Αγία Μαρίνα), στο Καραβοστάσι, στο Κουσκούνι (12ου αιώνος), στην κορυφή της Χαριάς, στο διάσελο της Μίνας, στην Καφιόνα (σήμερα ερείπιο), στον Κάβαλο. Στα Άλικα μια μεγάλη πέτρα απάνω στο βράχο, ονομάζεται «Άγιος Νίκων», διότι από εκεί ο Άγιος εκήρυξε το ευαγγέλιον του Χριστού.

Σημειωτέον ότι στις ενορίες της Μάνης εκτός της ημέρας της μνήμης του Αγίου (26 Νοεμβρίου), μνημονεύεται σε κάθε ιερή Ακολουθία μεταξύ των οσίων θεοφόρων πατέρων ημών και ο «όσιος Νίκων ο “Μετανοείτε”, φωτιστής της Μάνης» και είθε αι ευχαί του να μας συνοδεύουν.

Στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αρεοπόλεως φυλάσονται λείψανα των Αγίων: Αγίας Βαρβάρας, Αγίου Τρύφωνος, Αγίου Ιωάννου του Ελεήμωνος, Αγίου Χαραλάμπους και του Αγίου Παντελεήμωνος

Πηγή: Ιερά Μητρόπολις Μάνης