Ιστορίες της Μάνης.Ε΄Μέρος (Αρεόπολη)

 

Kείμενο: Βίκυ Κατσαρού

Άφησα για το τέλος την Αρεόπολη. Εσκεμμένα κράτησα για το τέλος το σύμβολο της ανεξαρτησίας, τον προμαχώνα της ελευθερίας. Πρόκειται για ένα κομβικό σημείο, εκεί όπου συναπαντιούνται οι δρόμοι της Λακωνίας, πρόκειται για τη μαχητική πόλη του Άρη όπως το όνομά της μαρτυρά. Δικαιολογημένα θεωρείται η πρωτεύουσα της Μέσα Μάνης. Δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθώ στα μέρη μου και να μην πάω στην Αρεόπολη, να

φάω σε κάποιο από τα γραφικά της ταβερνάκια, να καθίσω σε μία από τις καφετέριες στολίδια του οικισμού, εκεί όπου το μάτι χορταίνει πέτρα, παντού τριγύρω να ορθώνονται πέτρινα οικήματα που βυθίζουν τις σκληρές κορυφές τους στον διάφανο, καταγάλανο λακωνικό ουρανό. Πέτρα, ήλιος, αέρας. Το τρίπτυχο της Μάνης εδώ βρίσκεται στην αποκορύφωσή του.

Νυκτερινή Αρεόπολη

Από εδώ φημολογείται ότι ξεκίνησε η Επανάσταση. Τα μέρη αυτά λέγεται ότι δεν γνώρισαν ποτέ ζυγό. Είναι δεν είναι αλήθεια, οι τρεις λέξεις που γράφονται στα λάβαρα της Αρεόπολης είναι αρκετές «Νίκη ή Θάνατος». Όχι «Ελευθερία ή Θάνατος». Ο λόγος είναι απλώς. Η Μάνη ανέκαθεν λογιζόταν αδούλωτη. Οι άνθρωποί της ανυπότακτοι. Αδάμαστοι. Αυτές είναι οι αρχές με τις οποίες μεγαλώνει ένας Μανιάτης. Η Ελευθερία δεν είναι επιλογή. Η ελευθερία είναι αναφαίρετο δικαίωμα, το υπέρτατο αγαθό που και γι’ αυτό δεν πρέπει να επιτρέψεις σε τίποτα και σε κανέναν να σου το στερήσουν. Τα αυστηρά ήθη των Μανιατών, τα σκληρά τους ήθη και έθιμα, η ειλικρίνεια και το ψυχικό τους σθένος τους έκανε έναν «λαό» ενδιαφέροντα. Ο περίφημος όρκος των Μανιατών πριν την Επανάσταση περιλαμβάνει μια φράση-κλειδί: Ορκίζομαι, να μη βλέψω εις τα όπισθεν. Και σε αυτές τις λίγες λέξεις περιλαμβάνεται μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής. Ποτέ και για κανέναν λόγο δεν κοιτάς πίσω. Η ζωή προχωρά, οι σχέσεις, η εξέλιξη των καταστάσεων, ο καθημερινός αγώνας, όλα πρέπει να κοιτούν μπροστά. Πίσω κοιτούν μόνο οι νεκροί κι οι ξοφλημένοι, όπως λέει η γιαγιά μου.

Η Βίκυ Κατσαρού ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Είναι διορθώτρια κειμένων, blogger και ενίοτε μεταφράστρια. Κείμενά της κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο. Όνειρό της κάποτε είναι να επιστρέψει στο Γύθειο.

Για τον Μανιάτη, η απώλεια της ελευθερίας αποτελεί ολοκληρωτική καταστροφή, γι’ αυτό και οι Μανιάτες, ο πολεμικός αυτός και σκληροτράχηλος λαός αναδείχθηκαν σε σύμβολο ελευθερίας.

Επέλεξα να κλείσω όλο μου το οδοιπορικό στη Μάνη, με την Αρεόπολη, περνώντας από Γύθειο, Μαυροβούνι, Κυπάρισσο, Πόρτο Κάγιο, Μαρμάρι και Ταίναρο, γιατί για εμένα το ταξίδι αυτό, όπως και κάθε ταξίδι στην πατρίδα μου, αποτελεί ταξίδι και επανένωση με τον εαυτό μου. Όλα μου τα βήματα στη Μάνη πάντα οδηγούν σε ηρεμία ψυχής και αναθεώρηση προτεραιοτήτων, σε σχέδια ζωής. Και όταν κάνεις ειρήνη με τον εαυτό σου και ονειρεύεσαι, δεν μπορείς παρά να μη βρίσκεις την ελευθερία, δεν μπορείς παρά να μην είσαι ελεύθερος. Και παραφράζοντας έναν σπουδαίο λογοτέχνη, στην Αρεόπολη γεννήθηκε ένα πανανθρώπινο μήνυμα ζωής. Οφείλουμε να νιώθουμε καταδικασμένοι να είμαστε ελεύθεροι.