Aρδυκοπασπαλάς Ακροταιναρίτικος!!

 (…) Και Μέσα Μάνη λέγονται

και είναι όλ΄αράδα

αρδίκια και φραγκόσυκα

η πρώτη τους ιντράδα.

Νικήτας Νηφάκης εκ Μηλέα Μάνης

(1748-1818 περίπου)

Πράγματι τα ορτύκια και φραγκόσυκα απετελούν το κύριον εισόδημα μερικών κατοικιών της Μέσα Μάνης.

Στη Νόμια. Φώτο Γιάννης Βουρλίτης

Εις το μέρος όπου έπεφταν και πέφτουν πάρα πολλά ορτύκια, τα οποία αγρευόμενα όπως και σήμερον

με την απόχην (σακκοειδές δίκτυον προσηρμοσμένον εις ξύλινον κοντάρι)από άνδρας και γυναίκας απετελούν, όχι μόνον το κυριώτερον δια τους κατοίκους κρεάτινον έδεσμα, και νωπά και αλίπαστα, αλλά και εμπορεύσιμον εισόδημα αξιόλογων δια της ευρείας εις το εξωτερικόν εξαγωγής των ζωντανών ορτυκιών.

Εις του παλαιότερους μάλιστα χρόνους , όταν υπήρχε έλλειψις ελαίου, επορίζοντο από τα λίπος των ορτυκιών το αναγκαιούν δια τον φωτισμόν και την βάπτισιν λάδι.

Μάδημα πουλιών. Γιάννης Βουρλίτης

 

Εκ τούτου οι Μεσομανιάται αποκαλούνται εμπαικτικά από τους άλλους Λάκωνας ¨ορδυκοβαφτισμένοι¨.Όταν δε περί την 23η Αυγούστου, καθ΄ην εορτάζεται η Απόδοσις της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η λεγόμενη εορτή της Φανερωμένης, επί τη αναμονή των περασμάτων οι γυναίκες εύχονται εις την Παναγίαν: ¨Άγια μου Φανερωμένη , φανέρωσε μου τα ορδύκια να σε φωτίσω μ΄ελαιόλαδο (Δ.Δημητράκου-Μεσίσκλη, οι Νικλιάνοι, τ΄Α΄σ.52.Ευαγγελίας Καπετανάκου , Λακωνικά περίεργα, Αθήνα 1895 σ.49).

Κουγέας Σωκράτης

Μανιάτικα Ιστορικά Στιχουργήματα,

Ακαδημία Αθηνών , Αθήνα 1964

  ΑΡΔΙΚΟΠΑΣΠΑΛΑΣ ΑΚΡΟΤΑΙΝΑΡΙΤΚΟΣ

Υλικά

Εντόσθια (συκώτι, καρδιά κοιλίτσα) και λιπάκια 4 ορτυκιών ψιλοκομμένα

Ελάχιστο ελαιόλαδο * 1 κρεμμυδάκι

Αλάτι* Πιπέρι* 1 κούπα αλεύρι.

Διαδικασία Παρασκευής

Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το ελαιόλαδο και όταν ζεσταίνει ρίχνουμε το κρεμμυδάκι ψιλοκομμένο και ξανθαίνουμε.

Προσθέτουμε τα εντόσθια (εκτός από τα πνευμόνια και τα έντερα)καθαρισμένα και πλυμένα.Τα γυρίζουμε για λίγο στη κατσαρόλα να τα πιάσει το λάδι και να νοστιμίσουν και τα αλατοπιπερώνουμε.

Προσθέτουμε 3 1/2 κούπες νερό και σιγοβράζουμε σε χαμηλή θερμοκρασία μέχρι να μαλακώσουν καλά.

Χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στο ελάχιστο και προσθέτουμε σιγά-σιγά το αλεύρι δουλεύοντας συγχρόνως με το σύρμα μέχρι να πήξει μέτρια και να αποκτήσει τη μορφή ελαφριάς κρέμας και σερβίρουμε αμέσως.

Καλή σας Όρεξη!!!

Πηγή: ¨Η Παραδοσιακή διατροφή στη Μάνη¨.Ελένη Τζικάκου.

Εκδόσεις Αδούλωτη Μάνη. Γ.Π.Δημακόγιαννης